مراسم تکریم و معارفه رئیس فرهنگستان هنر با حضور اهالی فرهنگ و هنر و برخی از مسئولان برگزار شد و اعضای پیوسته جدید این فرهنگستان معرفی شدند.

به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، مراسم تکریم آقای دکتر بهمن نامور مطلق و معارفه‌ی آقای دکتر مجید شاه‌حسینی، با حضور مسئولان و اهالی فرهنگ و هنر شنبه، از ساعت ۱۳ تا ۱۴:۳۰ شنبه ۳ تیرماه ۱۴۰۲، در تالار ایران فرهنگستان هنر با اجرای محمدحسین ساعی، عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس دانشگاه سوره برگزار شد.

در این مراسم سرکار خانم دکتر انسیه خزعلی، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، حجت‌الاسلام آقای دکتر عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، آقای دکتر غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، آقای دکتر علیرضا مرندی، رئیس فرهنگستان علوم پزشکی، آقای دکتر علی‌اکبر صالحی، معاون پژوهشی فرهنگستان علوم، آیت‌الله آقای سید مصطفی محقق داماد، عضو پیوسته و رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم، آقای دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو، دبیر شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی، آقای دکتر شاهین فرهت، آقای محمد خزائی، رئیس سازمان سینمایی، آقای سید حسن سلطانی، رئیس دانشگاه هنر، آقای دکتر سید مجتبی حسینی، دبیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی، آقای دکتر محمدعلی رجبی، آقای دکتر مصطفی گودرزی، آقای دکتر علی منتظری، آقای دکتر مجتبی رحماندوست، از اعضای پیوسته این فرهنگستان به همراه آقای دکتر پیروز حناچی و آقای دکتر غلام‌رضا اسلامی از اعضای گروه تخصصی معماری و شهرسازی، آقای دکتر حسین یاوری، عضو گروه تخصصی هنرهای سنتی و صنایع دستی و آقای دکتر محسن مؤمنی شریف، آقای دکتر عبدالحمید قدیریان از اعضای پیوسته جدید این فرهنگستان، آقای دکتر غلام‌رضا راهپیما، هنرمند خوشنویس و دیگر اهالی فرهنگ و هنر حضور داشتند.

مقاصد فرهنگستان هنر ارزشمند و بومی است

محمدعلی رجبی، عضو پیوسته فرهنگستان هنر، درباره لزوم تأسیس و کارکرد این فرهنگستان خاطرنشان کرد: با افتخار به اینکه یکی از اعضای پیوسته فرهنگستان هنر هستم

و از اینکه ابتدای تأسیس این فرهنگستان حضور داشتم و شاهد تحولات مختلف این خانه فرهنگ و هنر بودم به خود می‌بالم. فرهنگستان هنر، افت‌وخیزهای زیادی داشته است. این افت‌وخیزها به این خاطر بود که به دنبال یک فرهنگستان بومی بودیم. به یاد دارم در ابتدای راه به ما اساسنامه کشورهای دیگر را دادند و زمانی که مطالعه کردیم، متوجهه شدیم، نمی‌توانیم جوابگوی آن چیزی باشیم که باید در نظام جمهوری اسلامی ایران برقرار شود. بر همین اساس قرار شد از کسانی که در متن هنر هستند، مسایل و مشکلات آن را جویا شویم و به دنبال بحث‌های نظری و راهبردی باشیم.

رئیس گروه هنرهای سنتی و صنایع دستی فرهنگستان هنر درباره نظام استاد-شاگردی خاطرنشان کرد: ما توانستیم نظام آموزش استاد-شاگردی را طرح‌ریزی کنیم؛ چیزی که برخی تصور می‌کردند که زمانش گذشته است. با این شرایط ما نظام استاد-شاگردی را در همین فرهنگستان هنر با حمایت همه‌جانبه استاد محمود فرشچیان برای تأسیس دانشگاه فرشچیان نوشتیم. متأسفانه توسط دولت‌های گذشته مورد حمایت قرار نمی‌گرفت و تصویب نمی‌شد تا دولت کریمه دکتر رئیسی پذیرفتند و بعد آقای رییس جمهور به عنوان رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی تصحیح و امضاء کردند و برای اولین بار اتفاقی بزرگ افتاد و شیوه آموزشی -که برای خود ماست- تصویب شد و در سطح جهانی هم اعلام خواهد شد.

وی یادآور شد: فرهنگستان، فرهنگستان نشد تا زمانی که دکتر نامورمطلق آمدند. ایشان تمام وقت و نیروی خود را بر فرهنگستان گذاشتند. او فردی عالم بود که بر چنین جایگاهی نشست. مقاصدی را دنبال کردند که می‌توانیم به برخی کارهای ایشان اشاره کنیم.
او حمایت از تحقیقات بنیادی را از مهم‌ترین اقدامات بهمن نامور مطلق دانست و گفت: تالیفات و فعالیت‌های علمی ایشان جهت خوبی به جامعه علمی دادند. ما دائما با مراکز مختلف صحبت می‌کردیم تا فرهنگستان در دل جامعه باشد. مهم‌ترین اقدام ایشان این بود که فرهنگستان را به عنوان یک نهاد علمی و به دور از سیاست‌زدگی نگه داشتند. ما اعتقاد داشتیم بهترین سیاست برای ما سیاست علمی بود. این افتخار برای ایران است. فرهنگستان یک خانواده است و هیچکس نمی‌تواند نظر خود را به عنوان نظر جمع مطرح کند.

رجبی با تاکید بر اینکه مقاصد فرهنگستان ارزشمند است، گفت: در طول این دوران که زمان علم و هنر بود ساعت‌ها بحث های تخصصی را خدمت جناب آقای بهمن نامورمطلق داشتیم. به قول استاد بزرگی دغدغه هنرمندان بحث درباره خلاقیت و شیوه آموزش بود.

وی این‌گونه ادامه داد: از اقداماتی که در فرهنگستان هنر انجام شده است تحقیق و تفحص در زمینه هنرهای سنتی است.ما هر چه داریم در سنت‌هاست، اگر مدرنیته قرار باشد مطرح شود باید از دل سنت‌ها بیاید. هیچ تمدنی با ترکیب ایجاد نشده است. مسیر حرکت یک سنت از درون خود صورت جدید می‌سازد. ما با فرهنگ عظیم، به‌خصوص در عالم هنر باید این کار را بکنیم.

او در پایان گفت: خوشبختانه بعد از چنین ریاست عالم و متینی، شخصیت بزرگوار دیگری این وظیفه را به عهده می‌گیرند که از شخصیت‌های فرهیخته هنر کشور هستند. قطعا دغدغه این بزرگوار نیز چنین مسائلی است. البته این فرهنگستان مشکلات اقتصادی هم زیاد داشت که در این مدت هم پیگیری می‌شد. اما امیدواریم با حضور دکتر شاه‌حسینی چنین مشکلاتی را هم تجربه نکنید.

فرهنگستان هنر یکی از دستگاه‌های حاکمیتی مؤثر است

در این مراسم جناب حجت‌الاسلام آقای دکتر عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، با بیان این که فرهنگستان هنر یکی از چهار فرهنگستان کشور و یکی از دستگاه‌های حاکمیتی مؤثر برشمرده می‌شود گفت: برخی فکر می‌کنند فرهنگستان هنر ارگانی سیاسی و حزبی است اما طبق تعریف مصوبه، فرهنگستان هنر یک دستگاه حاکمیتی و نه حزبی است؛ آفت یک مجموعه حاکمیتی این است که حزبی و سیاست‌زده شود و از یک گروه خاص، یک‌جا جمع شوند و ناظر به نیاز آن حوزه از اندیشمندان استفاده کنند. کسانی در فرهنگستان هنر مشغول هستند که دغدغه‌مندی هنر را دارند و هنر ایران اسلامی را مهم می‌دانند، البته به آن معنی نیست که هنر و علم در حصار می‌گنجد و ما از هنرهای دیگر کشورها نیز بهره می‌گیریم اما تاکید بر هنر اسلامی ایرانی داریم.وی هنر اسلامی ایرانی را مبتنی بر حکمت دانست و گفت: این موضوع از مسائلی است که درباره آن کم سخن گفته‌اند. فلسفه اسلامی مصداقی از حکمت است و هنر اسلامی نیز مصداقی از حکمت اما حکمت علم نافع کارآمد مبتنی بر خرد ناب است. هنر اسلامی ایرانی مبتنی بر حکمت است و همه اقسام هنر از هنرهای تجسمی و نمایشی و موسیقی گرفته تا سنتی و سازهای موسیقی ایرانی مصداق حکمت هستند.

خسروپناه ادامه داد: فرهنگستان هنر میراث‌دار این ظرفیت عظیم هنر اسلامی و در سیاستگذاری هنر کشور مؤثر است. آثاری که درباره هنر اسلامی منتشر می‌شود، گاهی بیشتر از اینکه داخلی باشند، بین‌المللی هستند که باید احیاء و معرفی شوند.

خسروپناه درباره آموزش و فراگیری حکمت توسط جوانان گفت : "ه‌زعم بنده، وضعیت دانشگاه‌های هنر وضع مطلوبی نیست. چرا باید بیش از چهار دهه گذشته باشد اما یک پی اچ دی رشته‌های هنری ایرانی اسلامی نداشته باشیم؟ در حوزه معماری رشد خوبی داشتیم. همین طرح استاد شاگردی که به تازگی مصوب شده اما هنوز فرآیندی در وزارت علوم به نتیجه مطلوب نرسیده است یعنی باید شش سال دیگر صبر کنیم تا مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی محقق شود. تا کی باید منتظر باشیم که پیشکسوتان هنر پر پر شوند و نتوانند یک شاگرد تربیت کنند؟ اساتید هنر نیاز به تکریم و احترام دارند که باید در رفتار نشان دهیم."
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان از نامور مطلق خواست سمت مشاور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی را بپذیرد.

برای من فرهنگستان، فقط فرهنگستان است

آقای دکتر بهمن نامورمطلق، در ابتدای سخنرانی خود عنوان کرد:"باید اقرار کنم با وجود اینکه سابقه مدیریتی متعددی داشته‌ام، مانند معاون صنایع دستی کشور، رئیس دانشگاه فرشچیان، معاون پژوهشی خانه هنرمندان و برخی جاهای دیگر، هیچگاه تا به حال تودیع و معارفه برای خود نگرفتم و نگذاشته‌ام بگیرند. زیرا همواره احساس می‌کردم تشریفات بر تشرفات غلبه دارد اما فرهنگستان موضوع‌اش فرق می‌کند؛ فرهنگستان هیچ جای دیگری نیست. برای من فرهنگستان، فقط فرهنگستان است. همکاران فرهنگستانی نیز، برایم متفاوت هستند؛ در بیشتر شادی‌ها و غم‌هایشان شریک بوده‌ام. این ساختمان تجسم خاطرات بسیاری است برایم از زمان ساخت‌وساز تا امروز. به همین دلیل روزی تنها آمدم و امروز نیز تنها می‌روم. یک نفر را هم اضافه نکردم. بنده اعتقاد به تغییر احوال داشتم تا تغییر افراد. به خودم گفتم حالا که می‌خواهی بروی چه می‌خواهی بگویی، یادم آمد برخی از آنهایی که تودیعشان بود، گزارش کار می‌دادند. من این کار را نمی‌کنم، زیرا گزارش کارم یا کنش‌هایم را داده‌ام. انشائم را نوشته‌ام همچنین یک کارنامه شفاف سالانه نیز روی سایت گذاشته شده و چه خوب و چه بد، گزارش کار آن‌جاست. برخی در هنگام رفتن، گاهی گله‌مندی‌ها و مصائب خود را بیان می‌کنند. بنده این کار را هم نخواهم کرد."

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی افزود: "مشکلات زیاد و متعدد بودند و فقط یک نمونه را عرض می‌کنم، نه از بابت گله‌مندی؛ اعتبار بودجه‌ای فرهنگستان حتی از حقوق کارمندانش نیز کمتر بود، حال مخارج جاری و مشکلات عمرانی و غیره را کنار بگذارید. شما شاید تعجب کنید، پس چگونه امور این‌جا می‌گذشت و سعی در ارتقاء وضعیت نیز شده است.

در پاسخ باید بگویم، همه ما ایرانی‌ها، با دعا و نیایش کارهای خود را انجام می‌دهیم. ما هم از این قاعده بیرون نبودیم. درخواستم این است، که این کار را با آقای شاه‌حسینی نکنید، حالا که خودتان یک نفر را انتخاب کردید، حمایتش کنید."
وی در پایان گفت: "در مورد خودم خوبست بگویم من خیالم راحت شد و این مسئولیت سنگین از دوشم برداشته شد. نه وقتی می‌آمدم طبکارانه آمدم، نه الان بدهکارانه می‌روم. اتفاقا هفته گذشته مصادف شد با انتشار یکی از کتاب‌هایم در ایران یعنی دیرش روایی و کتابی که به زبان فرانسه در مورد حکایت‌های پندآموز مثنوی نوشته بودم، از زبان فرانسه به ایتالیایی نیز ترجمه شد. من به اتفاق اعتقادی ندارم و فکر می‌کنم این تلاقی‌ها لطف و نشانه الهی است؛ به همین دلیل می‌خواهم از این پس به‌ دور از کارهای اجرایی خودم را کاملا وقف پژوهش کنم. همه این‌ها را گفتم و اکنون می‌خواهم حرف اصلی و آخر که بیشتر به خاطر آن آمدم را بزنم؛ خدا را شاکرم و خوشحالم که فرصت پیدا کردم که پس از یک دهه دوباره در خدمت فرهنگستان بودم و از همکارانم در فرهنگستان هنر و دوستانم در این فرهنگستان به خاطر همکاری‌هایی که داشتند، تشکر می‌کنم. از همه آنها حلالیت می‌طلبم. همگی تحت عنایات خداوند منان سربلند و پیروز باشید».

باید به وظایف‌مان در قبال فرهنگ و هنر انقلاب، عمل کنیم

در این مراسم مجید شاه‌حسینی، رئیس جدید فرهنگستان هنر «فرهنگ» را جبهه و عرصه جهاد نرم دانست و گفت: در ادوار پیشین فیلسوفانی بودند که جنگ را موتور تاریخ می‌دانستند، طبق این تعریف تاریخ جهان چیزی نبود جز فاصله میان این جنگ ها و این نگاهی نظامی به مفهوم تاریخ بود. اما منظر ما به تاریخ جهان ذیل عنوان تاریخ مقدس است و لاجرم هنری هم که طبق این جهان بینی شکل می‌گیرد، هنر مقدس خواهد بود. مسیری شبیه به جاده اربعین و عمودها و موکب های میان راهی آن. انقلاب اسلامی ایران و هنر طراز انقلاب بخشی از این تاریخ اند. با عاشورا آغاز می‌شوند و تا ظهور تداوم دارند. ضمن این که در عرصه هنر انقلاب ما اسناد بالادستی کم نداریم : منشور هنرمندان امام خمینی، کتاب دغدغه های فرهنگی مقام رهبری از آن جمله اند. مضاف به این که شرح وظایف محوله در حکم ریاست جمهوری برای ریاست فرهنگستان هنر (ذیل ده عنوان مشخص) کاملا شفاف و روشن است. لذا اگر در ساحت کلان هنر مسؤولیتی میپذیریم، قاعدتا به تبع آن باید بپذیریم که در این میدان وظایفی داریم، و این که ریل گذاری مسیر فرهنگ و هنر انقلاب چندان به سلایق فردی امثال بنده و مدیران دیگر واگزار نشده است.

وی در همین زمینه افزود: به همه عزیزانی که تا امروز در فرهنگستان هنر منشأ خدمات بودند خدا قوت می‌گویم و از دوستانی که این عرصه را به من سپردند، تشکر می کنم. در نگاه من عمر یک مدیر هنری چیزی نیست جز فاصله ناگزیر میان تدریس های او.
آخرین وظیفه اینجانب در جایگاه مدیریت هنری و رسانه ای به چهارده سال پیش باز می‌گردد و از آنجا که همه این مدت چهارده ساله را در بهشت کلاس هنر به تدریس گذرانده ام و افتخارم معلمی است به همین دلیل قلبا به جناب آقای نامورمطلق تبریک میگویم که به بهشت معلمی باز می‌گردند.رئیس فرهنگستان هنر با اشاره به سخنان نامورمطلق گفت: آنچنان که ایشان گفتند، ظاهراً دغدغه بودجه و مسایل مادی در فرهنگستان هنر جدی است. این مشکل همیشه بوده، و تخصیص و تحقق بودجه هر سازمان مصداق آب از علقمه آوردن است!

اما سال‌ها قبل حکیم سنایی غزنوی سرود: «گوگرد سرخ خواست ز من سبز من پریر / در پیشش ار نیافتمی روی زردمی / خود سهل بود سهل که گوگرد سرخ خواست / گر نان خواجه خواستی از من چه کردمی! » یادمان باشد وظیفه ما سفتن گوهر نایاب هنر است که از آن تعبیر به گوگرد سرخ شده، ولی نان بودجه از سفره این خواجه ستاندن حکایت دیگری دارد! به هر حال امیدوارم همه ما آن گونه که در شأن فرهنگستان هنر است، به هنر ایرانی اسلامی انقلابی خدمت کنیم.

پس از سخنرانی کوتاه رئیس جدید فرهنگستان، مجری برنامه، آقای دکتر محمدحسین ساعی، حکم دکتر مجید شاه‌حسینی را قرائت و ده عضو جدید را -که به انتخاب شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان اعضای پیوسته فرهنگستان انتخاب شده‌اند- به شرح ذیل معرفی کرد: جناب آقایان «داریوش ارجمند، محمدحسین ایمانی خوشخو، حسن بلخاری، محمدرضا پورجعفر، عبدالحمید قدیریان، محسن مومنی شریف، ابوالفضل داودی رکن آبادی، محمدرضا حسنایی، علیرضا عندلیب و عبدالحمید نقره‌کار»در پایان این مراسم، با اهداء هدایای نفیس و لوح تقدیر از بهمن نامورمطلق، قدردانی شد و حکم آقای دکتر مجید شاه‌حسینی، رئیس جدید فرهنگستان هنر، توسط جناب حجت‌الاسلام آقای دکتر عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، به ایشان اهداء شد.